Trong bối cảnh đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 đang có những điều chỉnh phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông 2018. Môn Ngữ văn – một trong ba môn thi chính thức – cũng không nằm ngoài xu hướng đổi mới. Dưới đây là cấu trúc đề thi Ngữ văn năm học 2025–2026 (đại trà) và những lưu ý quan trọng dành cho học sinh và phụ huynh.
Thông tin chung về đề thi
- Hình thức thi: Tự luận
- Thang điểm: 10,0 điểm
- Thời gian làm bài: 120 phút
Đề thi gồm hai phần chính: Đọc hiểu và Phần viết, trong đó phần đọc hiểu chiếm 4,0 điểm và phần viết chiếm 6,0 điểm. Đây là cấu trúc quen thuộc trong các kỳ thi tuyển sinh lớp 10 những năm gần đây. Tuy nhiên cách ra đề có nhiều thay đổi quan trọng đáng chú ý là toàn bộ ngữ liệu trong đề thi năm nay đều là văn bản ngoài sách giáo khoa, tức là học sinh chưa từng được học hay nghe giảng trên lớp. Do đó, việc giữ vững tâm lý, đọc kỹ đề và áp dụng thành thạo phương pháp làm bài theo từng dạng câu hỏi là yếu tố then chốt giúp xử lý tốt mọi tình huống. Do đó ngay từ bây giờ cần hình thành kiến thức theo hướng phát huy năng lực cho học sinh thay vì kiểm tra ghi nhớ.
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 đang có những điều chỉnh phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông 2018. Môn Ngữ văn – một trong ba môn thi chính thức – cũng không nằm ngoài xu hướng đổi mới. Dưới đây là cấu trúc đề thi Ngữ văn năm học 2025–2026 (đại trà) và những lưu ý quan trọng dành cho học sinh và phụ huynh.
Thông tin chung về đề thi
- Hình thức thi: Tự luận
- Thang điểm: 10,0 điểm
- Thời gian làm bài: 120 phút
Đề thi gồm hai phần chính: Đọc hiểu và Phần viết, trong đó phần đọc hiểu chiếm 4,0 điểm và phần viết chiếm 6,0 điểm. Đây là cấu trúc quen thuộc trong các kỳ thi tuyển sinh lớp 10 những năm gần đây. Tuy nhiên cách ra đề có nhiều thay đổi quan trọng đáng chú ý là toàn bộ ngữ liệu trong đề thi năm nay đều là văn bản ngoài sách giáo khoa, tức là học sinh chưa từng được học hay nghe giảng trên lớp. Do đó, việc giữ vững tâm lý, đọc kỹ đề và áp dụng thành thạo phương pháp làm bài theo từng dạng câu hỏi là yếu tố then chốt giúp xử lý tốt mọi tình huống. Do đó ngay từ bây giờ cần hình thành kiến thức theo hướng phát huy năng lực cho học sinh thay vì kiểm tra ghi nhớ.
Các lưu ý mới trong kỳ thi tuyển sinh 10
Định hướng đề thi sẽ thiên về đánh giá năng lực học sinh
Bắt đầu từ năm học 2025–2026, đề thi Ngữ văn không còn đặt nặng yêu cầu học thuộc lòng nội dung bài học hay áp dụng máy móc các dạng văn mẫu. Thay vào đó, đề thi được thiết kế để đánh giá năng lực toàn diện, cụ thể là:
- Năng lực đọc hiểu: Khả năng nắm bắt nội dung văn bản, nhận diện được thông điệp và giá trị nhân văn
- Năng lực tư duy phản biện: Học sinh cần biết đưa ra quan điểm cá nhân, lập luận hợp lý, tránh sáo rỗng
- Năng lực diễn đạt: Khả năng viết mạch lạc, đúng chuẩn Tiếng Việt, thể hiện cá tính ngôn ngữ riêng
Có thể có thay đổi theo hướng dẫn mới của Bộ Giáo dục
Bộ Giáo dục và Đào tạo có thể ban hành những hướng dẫn điều chỉnh về nội dung, cấu trúc, cách thức ra đề trong thời gian tới nhằm đồng bộ với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì vậy:
- Học sinh cần theo dõi sát thông báo từ Sở và Bộ Giáo dục
- Giáo viên cần hướng dẫn học sinh học chủ động, tư duy mở
- Phụ huynh cần tạo điều kiện để học sinh tiếp cận đa dạng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa
Học sinh cần chuẩn bị gì để thích ứng với thay đổi?
- Tăng cường đọc hiểu ngữ liệu ngoài chương trình: báo chí, văn học trẻ, tác phẩm ngắn, văn bản đa phương tiện…
- Rèn kỹ năng viết cá nhân: viết nhật ký, viết blog, viết luận ngắn để nâng cao khả năng lập luận và tư duy phản biện
- Tập luyện viết đoạn, viết bài theo chủ đề mở, không rập khuôn theo dàn ý mẫu
- Tham gia các hoạt động xã hội, đọc sách, theo dõi thời sự để có chất liệu viết đa dạng, sâu sắc hơn
Tổng kết
Cấu trúc đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn năm học 2025–2026 tiếp tục giữ nguyên khung cơ bản (gồm phần Đọc hiểu và Viết), tuy nhiên cách ra đề đã thay đổi rõ rệt theo hướng đánh giá năng lực, đòi hỏi học sinh phải chủ động tư duy, phản biện và thể hiện quan điểm cá nhân. Bên cạnh đó, thí sinh cũng cần theo dõi những cập nhật từ Bộ GD&ĐT về điều chỉnh đề thi để chuẩn bị phù hợp.
Việc học Ngữ văn không chỉ để thi, mà còn là hành trình giúp mỗi người trưởng thành trong tư duy, cảm xúc và hành động. Vì vậy, hãy học văn bằng cả trái tim và khối óc, bạn sẽ không chỉ thi tốt mà còn có nền tảng vững chắc để bước vào cấp học mới.
Trung Tâm Bồi Dưỡng Kiến Thức Anh Vũ
Địa chỉ: Ấp Bình Hữu 2, xã Đức Hòa Thượng, Đức Hòa, Long An
(Đường Nguyễn Văn Dương, KP.4, Xã Đức Hòa, Long An)
Hotline: 0943 057 794 - 0979679794
Email: trungtamboiduonganhvu@gmail.com
Website: https://trungtamanhvu.com
